Oud-Limburgs Schutterfeest (OLS)

​De oorsprong van het Oud-Limburgs Schutterfeest (OLS) ligt bij het eerste Maasoverschrijdend schuttersfeest: het “Groot Internationaal Schuttersfeest”. De oudst bekende voorloper van het Oud-Limburgse Schuttersfeest vind plaats in 1876 in Kessenich (B).

Opvallend is de eer die de winnaar te beurt valt: die mag het grote schutterfeest voor de twee Limburgen het daaropvolgende jaar organiseren. Het duurt echter nog tot in 1906, voor de naam Oud-Limburgs Schutterfeest opduikt.

Het OLS wordt jaarlijks georganiseerd op de eerste zondag van juli, uitgezonderd de jaren van de wereldoorlogen en in 2020/2021 (vanwege de uitbraak van het coronavirus COVID-19).  Het is voor schutterijen het hoogtepunt van het schuttersseizoen. 145 á 150 schutterijen uit Nederland en België nemen deel aan het OLS. Er is een grote optocht en er zijn veel wedstrijden: muziekwedstrijden, wedstrijden voor vendelen en exercitie en ook schoonheidswedstrijden voor koninginnen, marketentsters en bielemannen.

Het Oud-Limburgs Schuttersfeest staat onder hoge bescherming van de Belgische en Nederlandse vorstenhuizen.

Door de prachtige erepoort komt je op het grote feestterrein. Je ziet enorme tenten. Hier kun je gezellig eten en drinken. Natuurlijk spelen bands hier hun vetgave feestmuziek. Bij het kiosk kun je ijs, snoep of een leuk souvenir kopen.

De lange rij hoge schietbomen met harken vol bölkes wachten op de stoere schutters.

Enkele gedeelten van de feestweide zijn afgezet voor muziek-, exercitie- en vendelwedstrijden. Je kunt er heel veel zien en horen. Voor kinderen zijn er aparte speelhoeken.

Door de luidsprekers klinken vrolijke feestklanken en soms berichtjes voor de schutterijen.

De Oud-Limburgse Schuttersfederatie legt de regels voor de organisatie van het Oud-Limburgse Schuttersfeest vast, organiseert alle wedstrijden en staat de organisator van het feest bij met raad en daad.

De organisator van het Oud-Limburgse Schuttersfeest is altijd de winnaar van de schietwedstrijd van het vorig jaar.

Als er wordt gesproken over ‘de’ OLS, dan bedoelt met de Oud-Limburgse Schuttersfederatie. Als men spreekt over ‘het’ OLS, dan bedoelt men het Oud-Limburgse Schuttersfeest.

D’n Um

Bij het winnen van een Oud-Limburgs Schuttersfeest roepen de overwinnaars in koor “We hebben Um!“ Maar, wie of wat “Um” was, dat wist niemand… Totdat verslaggever Alf Poell, van radiozender Omroep Limburg 1, op het idee kwam om een trofee in het leven te roepen die voor eens en altijd duidelijk maakte wie of wat “Um’ was. “D’n Um”, is een bronzen beeldje waarin kunstenaar Teun Roosenburg alle emoties tot uitdrukking heeft weten te brengen die met de overwinning van een OLS gepaard gaan. Het geeft de sfeer
en broederlijkheid van het OLS weer.

“D’n Um” werd in 1991 voor het eerst uitgereikt aan het winnende zestal van schutterij Sint-Petrus uit Kelpen-Oler. Deze trofee wisselt per winnaar. Elke winnaar stelt een chartermeester aan. De Chartermeester moet elke mogelijkheid benutten om ‘D’n Um’ aan het volk te tonen.

“D’n Um” is inmiddels het centrale begrip geworden binnen het Limburgs Schutterswezen en wordt door de overwinnaars met de meeste zorg omgeven. Toch wisten ‘onverlaten’ ‘D’n Um’ al enkele malen te ontvoeren…

Ut Sjötje

Wat “D’n Um” is voor de winnaars van het OLS, is “Ut Sjötje” voor de winnaars van de schietwedstrijd voor de jeugd op het OLS.

Op initiatief van de jeugdcommissie binnen de OLS-Federatie kwam er nu een officiële schietcompetitie. Alle schutterijen kunnen deelnemen door drie jonge schutters aan te melden voor de wedstrijd met de luchtdrukbuks op kavelzaterdag. In 2019 werd de eerste editie georganiseerd op het OLS in Sevenum. Het drietal Alisha Balendonck, Selina Balendonck en Yoël Pex schoten daar het beste waardoor zij als allereersten ‘Ut sjötje’ meenamen naar Sint Sebastianus Herkenbosch.

Jaar en plaats organisatie OLS

2019 – Sint Sebastianus Sevenum
2020/2021 – coronapandemie
2022 – Sint Willibrordus Meijel

Winnaar Sjötje

Sint Sebastianus Herkenbosch

Sint Sebastianus Herkenbosch

Immaterieel Cultureel Erfgoed

Het OLS feest is in Nederland en in Vlaanderen erkend als Immaterieel Cultureel Erfgoed.

Winnaarshoekje OLS

Iedere winnaar van het OLS krijgt in het Limburgs Schutterij Museum een plekje dat zij zelf mogen invullen en aankleden.  Dit winnaarshoekje wordt dus door elke winnaar opnieuw ingericht.

Esprit

Om de muziekkorpsen en jeugdige deelnemers te stimuleren deel te nemen aan de muziekwedstrijden op het OLS is een extra prijs voorzien die de naam “Esprit” draagt. De “Esprit” is een muziekstuk dat veel gespeeld wordt op schuttersfeesten. Tijdens het OLS gebruikt radiozender L1 de begintune van “Esprit” om aan te geven dat een schutterij heeft misgeschoten en dus uit de wedstrijd is gevallen.

Esprit: uitvoering door het
jachthoornkorps van
Sint-Hubertus Schaesberg

Jaar en plaats organisatie OLS                                                                 

2014 – Eendracht Grevenbicht/Papenhoven
2015 – Sint Urbanus Maasniel
2016 – Sint-Monulphus&Gondulphus Maasmechelen
2017 – Sint Johannes&Clemens Merkelbeek
2018 – Sint Servatius Raam
2019 – Sint Sebastianus Sevenum
2020 – 2021 geen vanwege uitbraak coronavirus COVID-19
2022 – Sint Willibrordus Meijel
2023 - Sint Martinus Born
2024 - OLS Beekdaelen

Winnaar Esprit

Sint Joris Wessem
Sint Martinus Vaesrade
Sint Sebastianus Neer
Sint Salvius Limbricht
Sint Sebastiaan Schimmert
Sint Severinus Grathem
-
Sint Joseph Vijlen
Sint Sebastianus Voerendaal

OLS Inspectie Mars

Op 6 juli 2014 werd de OLS Inspectie Mars voor het eerst uitgevoerd door Harmonie St. Cecilia uit Papenhoven-Grevenbicht tijdens de opening van het OLS in Grevenbicht. Grevenbichtenaar Jo Savelkoul had de eervolle opdracht gekregen een inspectiemars te componeren voor de OLS Federatie.

Bij de officiële opening van het OLS inspecteren de president, de vice-president en de gouverneurs van beide Limburgen de aanwezige schutterijen.  Bij de opening wordt iedere schuttersbond vertegenwoordigd door één schutterij.  Deze vertegenwoordigers worden geïnspecteerd op de tonen van de OLS Inspectie Mars.

OLS Inspectie Mars: uitvoering door Harmonie St. Cecilia uit Papenhoven-Grevenbicht, gedirigeerd en gecomponeerd door Jo Savelkoul

Wedstrijden

Tijdens ieder schuttersfeest, en dus ook op een OLS, kan je deelnemen aan veel wedstrijden. Er zijn muziekwedstrijden. Er wordt dan goed op gelet of je wel alle noten goed speelt. Je kunt helemaal alleen mee doen, maar je kunt ook met meerdere tegelijk hieraan mee doen.

Er zijn wedstrijden voor vendelen en exercitie maar ook schoonheidswedstrijden voor koninginnen, marketentsters en bielemannen.

Aan elke wedstrijd zijn er prijzen verbonden in de vorm van zilveren schilden.

Het eerste wedstrijdreglement voor een OLS is hier te vinden. Het werd opgesteld voor het OLS in 1927 in Stramproy.

Online Limburgs Schuttersfeest

Vanwege de corona-pandemie in 2020-2021 kon er geen Oud-Limburgs Schuttersfeest plaatsvinden. In samenwerking met L1 werd een online OLS georganiseerd: het Online Limburgs Schuttersfeest. Er waren wedstrijden voor zestallen en voor individuele schutters. Elke deelnemer maakte hiervoor gebruik van een app.

Dankzij de gratis app kun je zelf beleven hoe het is om onder een schuttersboom te staan. Je kan hem hier downloaden voor je mobiele telefoon.

Organisatoren OLS

Het aangegeven jaartal is het jaar waarin het Oud-Limburgs Schuttersfeest werd georganiseerd door de betreffende schutterij. Dit betekent dat die schutterij het jaar ervoor winnaar was van het Oud-Limburgs Schuttersfeest.

1876 – Sint Martinus Kessenich
1877 – Neeroeteren
1878 – Sint Martinus Kessenich
1879 – Heilig Kruis Grevenbicht
1880 – Sint Anna Haelen
1881 – Neeroeteren
1882 – Sint Lambertus & Remigius Neeritter
1883 – Sint Anna Haelen
1884 – Sint Aldegundis Buggenum
1885 – Schutterij van het H. Sacrament Neer
1886 – Sint Agatha Haelen
1887 – Sint Martinus Horn
1888 – Molenbeersel
1889 – Sint Nicolaas Heythuysen
1890 – Sint Remigius Neeritter
1891 – Sint Nicolaas Heythuysen
1892 – Sint Lambertus & Remigius Neeritter
1893 – Sint Antonius & Catharina Stramproy
1894 – Sint Nicolaas Heythuysen
1895 – Sint Remigius Neeritter
1896 – Sint Severinus Grathem
1897 – Sint Sebastianus Beegden
1898 – Sint Petrus & Paulus Echt 1899 – Sint Martinus Born
1900 – Sint Lambertus & Remigius Neeritter
1901 – Sint Martinus Born
1902 – Sint Nicolaas Heythuysen
1903 – Sint Servatius Nunhem
1904 – Sint Anna Haelen
1905 – Sint Servatius Nunhem
1906 – Sint Aldegundis Buggenum
1907 – Prins Hendrik St-Odiliënberg
1908 – Sint Andreas Melick
1909 – Sint Landricus Echt
1910 – Oranje Schutters Neer
1911 – Sint Christoffel Roermond
1912 – Sint Sebastianus Herkenbosch
1913 – Sint Martinus Horn
1914 – Sint Joris Wessem

Eerste Wereldoorlog 1914-1918

1919 – Sint Anna Santfort
​1920 – Prins Hendrik St-Odiliënberg
1921 – Sint Martinus Vlodro
1922 – Oranje Schutters Neer
1923 – Sint Martinus Linne
1924 – Sint Hubertus Tegelen
1925 – Sint Barbara Leveroy
1926 – Sint Urbanus Montfort
1927 – Sint Catharina Stramproy
1928 – Sint Hubertus Tegelen
1929 – Wilskracht Maalbroek
​1930 – Sint Willibrordus Obbicht
1931 – Sint Antonius Baarlo
1932 – Sint Joris Wessem
1933 – Sint Antonius Baarlo
1934 – Sint Urbanus Montfort
1935 – Sint Joris Wessem
1936 – Sint Georgius Beesel
1937 – Sint Antonius Krawinkel-Geleen

1938 – Sint Lambertus Neeritter
1939 – Sint Martinus Tegelen

Tweede Wereldoorlog 1939-1945

1947 – Sint Anna Santfort
1948 – Sint Joris Wessem
1949 – Sint Nicolaas Heythuysen
​1950 – Sint Martinus Asenray
1951 – Sint Martinus Horn
1952 – Sint Monulphus & Gondulphus Rotem
1953 – Sint Georgius Beesel
1954 – Sint Sebastianus Margraten
1955 – Sint Willibrordus Meijel
1956 – Sint Petrus Oler
1957 – Sint Georgius Beesel
1958 – Sint Lambertus Oirsbeek
1959 – Oranje Boukoul
1960 – Sint Salvius Limbricht
1961 – Sint Barbara Leveroy
1962 – Sint Joris Kaulille
1963 – Sint Barbara Leveroy
1964 – Sint Salvius Limbricht
1965 – Sint Hubertus Tegelen
1966 – Sint Catharina Stramproy
1967 – Sint Hubertus Tegelen
1968 – Sint Barbara Leveroy
1969 – Sint Lambertus Molenbeersel
1970 – Sint Lambertus Louwel
1971 – Sint Ambrosius Kinrooi
1972 – Sint Hubertus Ubachsberg
1973 – Sint Sebastianus Eys
1974 – Sint Maternus Wijlre
1975 – Sint Lambertus Oirsbeek
1976 – Sint Michaël Ool-Herten
1977 – Sint-Martinus Niel-bij-As
1978 – Sint Hubertus Schaesberg
1979 – Sint Sebastianus Voerendaal
1980 – Sint Hubertus Ubachsberg
1981 – Sint Sebastiaan Dorne
1982 – Sint Georgius & Sebastianus Beesel
1983 – Sint Sebastianus Eys
1984 – Sint-Monulphus & Gondulphus Maasmechelen
1985 – Sint Stephanus Dieteren
1986 – Sint Catharina Stramproy
1987 – Sint-Martinus Kinrooi
1988 – Sint-Sebastiaan Grote-Brogel
1989 – Sint-Martinus Niel-bij-As
​​1990 – Sint Hubertus Schaesberg
1991 – Sint Gregorius de Grote Brunssum
1992 – Sint Petrus Kelpen-Oler
1993 – Sint Joseph Koningsbosch
1994 – Sint-Elisabeth Stokkem
1995 – Sint Sebastianus Voerendaal
​1996 – Sint Laurentius Bocholt
1997 – Sint-Joris Kaulille
1998 – Sint-Martinus Kinrooi
1999 – Sint Barbara Reuver

2000 – Sint Antonius & Petrus Baarlo
2001 – Sint Oda Boshoven-Weert
2002 – Sint-Harlindis & Relindis Ellikom
2003 – Sint-Martinus Kessenich
2004 – Sint-Amandus Opglabbeek
2005 – Sint Joris Wessem
2006 – Sint Catharina Stramproy
2007 – Sint Antonius Nederweert
2008 – Sint Dionysius Opoeteren
2009 – Sint Sebastianus Neer
2010 – Sint Jan Grubbenvorst
2011 – Sint-Elisabeth Stokkem
2012 – Sint-Harlindis & Relindis Ellikom
2013 – Sint Antonius Stramproy
2014 – Grevenbicht/Papenhoven Eendracht
2015 – Sint Urbanus Maasniel
2016 – Sint-Monulphus & Gondulphus Maasmechelen
2017 – Sint Johannes & Clemens Merkelbeek
2018 – Sint-Servatius Raam
2019 – Sint Sebastianus Sevenum

Coronapandemie 2020-2021

2022 – Sint Willibrordus Meijel
2023 – Sint Martinus Born
2024 – Beekdaelen te Doenrade (overname van Sint Antonius Nederweert)

Op enkele plaatsen is er verdieping aangebracht aan de inhoud van deze website.
Deze aanvulling kan gelezen worden door ‘>’ van de 2 grijze blokjes aan te klikken, zoals hier aan de rechterkant is weergegeven.

De website WijSchutterij is geïnitieerd door de OLS Federatie met behulp van Cultuurpad en Provincie Limburg.
Deze website wordt gebruikt door scholen bij de invulling van lessen of ter voorbereiding van deelname aan het Kinjer-OLS.

Verdieping

Door ‘<' van de 2 grijze blokjes aan te klikken, keer je terug naar de oorspronkelijke tekst.

Deze verdieping is aangebracht voor volwassenen die meer willen weten over bepaalde onderwerpen.

De website WijSchutterij is geïnitieerd door de OLS Federatie met behulp van Cultuurpad en Provincie Limburg.
Deze website wordt gebruikt door scholen bij de invulling van lessen of ter voorbereiding van deelname aan het Kinjer-OLS.

feedback_mix.png